Actiris
Een dynamische tussenruimte als inspirerende werkplek
Tot voor kort gaf het gebouw onderdak aan de medewerkers van Actiris, een bedrijf voor werklozenbegeleiding. De eerste ingebruikname van het 5de en 6de verdiep gebeurde door groeperingen van kunstenaars en vzw’s. In het voorjaar van 2019 heeft Architecture Workroom Brussels (AWB) de ambitie uitgesproken om het eerste verdiep te transformeren tot een maatschappelijke werkplek. Ze bundelen de krachten met een aantal andere partners en spreken ons aan om deze ambitie mee om te zetten in architectuur.
Een zeer krap tijdsbestek van 2,5 maand tussen eerste ontmoeting en ingebruikname resulteerde in een intensieve en unieke samenwerking tussen architect en opdrachtgever. Zowel architect als opdrachtgever verbleven tijdens het proces in het gebouw waar de werkzaamheden plaats vonden. De visie en het programma ontstonden al doende.
Grenzen vervaagden en de maatschappelijke werkplek werd tijdens het ontwerpproces in leven geroepen. Samen organiseerden we ontwerpworkshops met kalk, pen en papier. Opdrachtgever wordt mee ontwerper en ontwerper wordt mee opdrachtgever.
De transformatie van een leegstaand gebouw voor tijdelijk gebruik beoogt een economisch haalbare aanpak en een leefbare werkomgeving. Vier individuele werkplekken nemen een minimale ruimte in en bevinden zich langs de gevel in de vier uiterste hoeken van het gebouw. De open ruimte van 1200 m2 vormt een inspirerende setting voor overleg, workshop, lezing en debat. Het potentieel van de overmaat wordt ruimtelijk uitgespeeld. Het geheel is een dynamische tussenruimte van voorkamers, tussenkamers, achterkamers en doorgangen. Doordacht ontmantelen, schaken met bestaande systeemwanden en de inzet van circulaire stijlwanden resulteert in een spel van ramen en wanden, hoeken en kolommen.
In samenwerking met Laura Muyldermans.
De tussenruimte is ingedeeld in twee zones. De meest publiek toegankelijke plek bevindt zich op de as van de centrale trappenhal die op zijn beurt uit geeft op een centrale laan van Brussel. Ze omvat mogelijkheden voor lezingen, recepties, lunchen, gesprekken, circulatiestromen, ... en interacties van welke aard ook. Ze trekt op een subtiele manier het leven van de straat door in het gebouw. Het vertaalt zich in een architectuur die werd teruggebracht naar zijn brute vorm, ontdaan van vloer- en plafondafwerking.
Tussen de meest private- en publieke zones introduceren we een tweede tussenruimte. Het is een plek voor spontaan of intiem overleg, op grote of kleine schaal, het laat toe om workshops of tentoonstellingen te houden. Ze ontsluit zich architecturaal naar de centrale publieke ruimte door een open spijlenwand.
In de periferie van het gebouw ontstaat een specifieke ruimtelijkheid waarbij smallere en bredere plekken elkaar afwisselen. Uitgestrekte overgangen tussen diverse verblijfsplaatsen zoals het auditorium, de eetgelegenheden of het onthaal zorgen voor een natuurlijke buffer.
In de overgangszone naar de tussenruimte ontstaat eenzelfde dynamiek. De inplanting van presentatiepanelen resulteert opnieuw een sequentie van verblijf en doorgang. Ruimtes bakenen zich op een natuurlijke wijze af. Sommige plaatsen lenen zich tot werkplekken waar de scenografie als intern prikbord fungeert. Andere uiteinden stellen zich open en vormen een semipublieke tentoonstelling of een voorkamer als werkplek voor overleg.
Voor de verbouwing werden alle systeemwanden volgens typologie gegroepeerd en anders ingezet. Op zoek naar een manier waarbij de ruimtelijkheid bepaalt hoe de systeemwanden worden ingezet in plaats van een ruimtelijkheid als gevolg van een gebricoleerde aaneenschakeling van systeemwanden. Ze vormen in de eerste plaats de afscheiding tussen private werkplekken en semipublieke werkplekken. Het groeperen van overeenkomstige type wanden en de toepassing van diverse ontwerpstrategieën geven verschillende plekken ook een eigen identiteit.
Tijdelijk gebruik zorgt voor een kortetermijnvisie, een investering die direct moet renderen. De beperkte middelen en het tijdelijk gebruik vragen om een eenvoudige, maar doeltreffende ontwerpattitude. Hoe kunnen we zoveel mogelijk van dat wat voor handen is valoriseren met een minimum aan energie. Doordacht ontmantelen, schaken met bestaande systeemwanden en de inzet van circulaire stijlwanden resulteert in weinig verspilling van materiaal en genereert bovendien geen bijkomend afval.
De tussenruimte is ingedeeld in twee zones. De meest publiek toegankelijke plek bevindt zich op de as van de centrale trappenhal die op zijn beurt uit geeft op een centrale laan van Brussel. Ze omvat mogelijkheden voor lezingen, recepties, lunchen, gesprekken, circulatiestromen, ... en interacties van welke aard ook. Ze trekt op een subtiele manier het leven van de straat door in het gebouw. Het vertaalt zich in een architectuur die werd teruggebracht naar zijn brute vorm, ontdaan van vloer- en plafondafwerking.
Tussen de meest private- en publieke zones introduceren we een tweede tussenruimte. Het is een plek voor spontaan of intiem overleg, op grote of kleine schaal, het laat toe om workshops of tentoonstellingen te houden. Ze ontsluit zich architecturaal naar de centrale publieke ruimte door een open spijlenwand.
In de periferie van het gebouw ontstaat een specifieke ruimtelijkheid waarbij smallere en bredere plekken elkaar afwisselen. Uitgestrekte overgangen tussen diverse verblijfsplaatsen zoals het auditorium, de eetgelegenheden of het onthaal zorgen voor een natuurlijke buffer.
In de overgangszone naar de tussenruimte ontstaat eenzelfde dynamiek. De inplanting van presentatiepanelen resulteert opnieuw een sequentie van verblijf en doorgang. Ruimtes bakenen zich op een natuurlijke wijze af. Sommige plaatsen lenen zich tot werkplekken waar de scenografie als intern prikbord fungeert. Andere uiteinden stellen zich open en vormen een semipublieke tentoonstelling of een voorkamer als werkplek voor overleg.
Voor de verbouwing werden alle systeemwanden volgens typologie gegroepeerd en anders ingezet. Op zoek naar een manier waarbij de ruimtelijkheid bepaalt hoe de systeemwanden worden ingezet in plaats van een ruimtelijkheid als gevolg van een gebricoleerde aaneenschakeling van systeemwanden. Ze vormen in de eerste plaats de afscheiding tussen private werkplekken en semipublieke werkplekken. Het groeperen van overeenkomstige type wanden en de toepassing van diverse ontwerpstrategieën geven verschillende plekken ook een eigen identiteit.
Tijdelijk gebruik zorgt voor een kortetermijnvisie, een investering die direct moet renderen. De beperkte middelen en het tijdelijk gebruik vragen om een eenvoudige, maar doeltreffende ontwerpattitude. Hoe kunnen we zoveel mogelijk van dat wat voor handen is valoriseren met een minimum aan energie. Doordacht ontmantelen, schaken met bestaande systeemwanden en de inzet van circulaire stijlwanden resulteert in weinig verspilling van materiaal en genereert bovendien geen bijkomend afval.
De tussenruimte is ingedeeld in twee zones. De meest publiek toegankelijke plek bevindt zich op de as van de centrale trappenhal die op zijn beurt uit geeft op een centrale laan van Brussel. Ze omvat mogelijkheden voor lezingen, recepties, lunchen, gesprekken, circulatiestromen, ... en interacties van welke aard ook. Ze trekt op een subtiele manier het leven van de straat door in het gebouw. Het vertaalt zich in een architectuur die werd teruggebracht naar zijn brute vorm, ontdaan van vloer- en plafondafwerking.
Tussen de meest private- en publieke zones introduceren we een tweede tussenruimte. Het is een plek voor spontaan of intiem overleg, op grote of kleine schaal, het laat toe om workshops of tentoonstellingen te houden. Ze ontsluit zich architecturaal naar de centrale publieke ruimte door een open spijlenwand.
In de periferie van het gebouw ontstaat een specifieke ruimtelijkheid waarbij smallere en bredere plekken elkaar afwisselen. Uitgestrekte overgangen tussen diverse verblijfsplaatsen zoals het auditorium, de eetgelegenheden of het onthaal zorgen voor een natuurlijke buffer.
In de overgangszone naar de tussenruimte ontstaat eenzelfde dynamiek. De inplanting van presentatiepanelen resulteert opnieuw een sequentie van verblijf en doorgang. Ruimtes bakenen zich op een natuurlijke wijze af. Sommige plaatsen lenen zich tot werkplekken waar de scenografie als intern prikbord fungeert. Andere uiteinden stellen zich open en vormen een semipublieke tentoonstelling of een voorkamer als werkplek voor overleg.
Voor de verbouwing werden alle systeemwanden volgens typologie gegroepeerd en anders ingezet. Op zoek naar een manier waarbij de ruimtelijkheid bepaalt hoe de systeemwanden worden ingezet in plaats van een ruimtelijkheid als gevolg van een gebricoleerde aaneenschakeling van systeemwanden. Ze vormen in de eerste plaats de afscheiding tussen private werkplekken en semipublieke werkplekken. Het groeperen van overeenkomstige type wanden en de toepassing van diverse ontwerpstrategieën geven verschillende plekken ook een eigen identiteit.
Tijdelijk gebruik zorgt voor een kortetermijnvisie, een investering die direct moet renderen. De beperkte middelen en het tijdelijk gebruik vragen om een eenvoudige, maar doeltreffende ontwerpattitude. Hoe kunnen we zoveel mogelijk van dat wat voor handen is valoriseren met een minimum aan energie. Doordacht ontmantelen, schaken met bestaande systeemwanden en de inzet van circulaire stijlwanden resulteert in weinig verspilling van materiaal en genereert bovendien geen bijkomend afval.
